کودتای آمریکایی در پرو

به گزارش اسلام تایمز، اعتراض‌ها و درگیری‌ها در پرو بعد از برکناری و بازداشت رئیس‌جمهور چپ‌گرای این کشور شدت گرفت، البته برخی کارشناسان و شخص رئیس‌جمهور بازداشتی اعتقاد دارند آمریکا پشت این کودتای سیاسی علیه وی است. اعتراض‌ها به استیضاح و دستگیری کاستیلو یکشنبه هفته قبل به وقت محلی در سراسر پرو بویژه در مناطق شمالی شدت گرفت. این اتفاقات اعلامیه دینا بولوارته را که به جای کاستیلو سمت ریاست‌جمهوری را بر عهده گرفت، به همراه داشت.

کاستیلو هفته گذشته در بیانیه‌ای از تصمیم خود برای برگزاری انتخابات سراسری در آوریل 2024 خبر داد. رئیس‌جمهور پرو قصد داشت مجلس این کشور را منحل و انتخابات جدید برگزار کند که مجلس پیشدستی کرده و او را از مقامش عزل می‌کند. کاستیلو اعتقاد دارد این موضوع با تحریک آمریکا صورت گرفته است.

بر اساس اخبار منتشر شده در رسانه‌های پرو، هزاران نفر از مردم در شهر‌های پونو، کاسکو، تاکنا، آپوریماک، آرکیپا و لیما، پایتخت پرو تجمع کردند و خواستار استعفای دینا بولوارته، رئیس‌جمهور جدید این کشور شدند. در پی درگیری بین پلیس و تظاهرات‌کنندگان، یک نفر دیگر جان خود را از دست داد و به این ترتیب تعداد کشته‌شدگان به ۸ نفر افزایش یافت. معترضان لاستیک‌ها را سوزانده و جاده‌ها را بستند و همچنین به سمت پلیس کوکتل مولوتف پرتاب کردند. نیرو‌های امنیتی نیز با گاز اشک‌آور و آب‌پاش با تظاهرات کنندگان مقابله کردند که تعدادی از آنها بازداشت شدند.

دولت جدید پرو طی روزهای گذشته به دلیل خشونت و اعتراضات در سراسر کشور به مدت ۳۰ روز وضعیت فوق‌العاده اعلام کرده است. دینا بولوارته خواستار گفت‌وگو با معترضان شده است. کاستیلو، رئیس‌جمهور قانونی پرو به اتهام بی‌کفایتی اخلاقی از سوی کنگره استیضاح شد که وی آن را به سرنگونی دولت متهم کرد. تصمیم برکناری کاستیلو در جلسه مجمع عمومی ۷ دسامبر با ۱۰۱ رای موافق، ۶ رای مخالف و ۱۰ رای ممتنع به تصویب رسید. دلیل تصمیم برکناری کاستیلو از سمتش تلاش برای غصب وظایف عمومی، ممانعت از عملکرد قدرت‌های دولتی و نقض نظم قانون اساسی عنوان شد.

پدرو کاستیلو پس از تصمیمش برای انحلال کنگره و تشکیل دولت اضطراری ملی بازداشت شد. چند ساعت پیش از انقضای حداکثر مدت بازداشت مقدماتی «پدرو کاستیلو» رئیس‌جمهوری برکنار شده پرو، دادستانی این کشور ۱۸ ماه بازداشت پیشگیرانه برای وی درخواست کرد. پس از برکناری کاستیلو، معاون رئیس‌جمهور بولوارته در ۸ دسامبر به عنوان رئیس‌جمهور جدید سوگند یاد کرد. بولوارته در بیانیه خود در ۱۱ دسامبر با اشاره به اینکه این درگیری سیاسی برای کشور خوب نیست، گفت: تا چند روز دیگر پیشنهاد برگزاری انتخابات زودهنگام را به کنگره خواهم آورد. به این ترتیب، این درخواست منجر به ادامه بازداشت پدرو کاستیلو خواهد شد.

دوره اولیه بازداشت پیشگیرانه رئیس‌جمهوری سابق پرو، روز چهارشنبه بیست و سوم آذرماه به پایان رسید و دادگاه اکنون ۴۸ ساعت فرصت دارد تا جلسه رسیدگی را برگزار کرده و درباره رد یا قبول این درخواست، تصمیم‌گیری کند. کاستیلو نه‌‌تنها به ارتکاب شورش و توطئه متهم است، بلکه طبق ادعای «پاتریسیا بِناویدس» دادستان، به رهبری و هدایت یک «سازمان جنایتکار» از داخل مقر ریاست‌جمهوری با هدف جعل قراردادهایی با سوءاستفاده از قدرت متهم است؛ اتهام‌هایی که ممکن است او را تا ۱۰ سال زندان محکوم کند.

بر اساس اظهارات وزیر خارجه و شخص رئیس‌جمهوری مکزیک، «آندرس مانوئل لوپز اوبرادو»، کاستیلو زمانی که برای درخواست پناهندگی سیاسی به سفارت مکزیک می‌رفت، در لیما (پایتخت) بازداشت شد. دینا بولوارته رئیس‌جمهوری جدید پرو اعلام کرد با هدف کوتاه کردن ضرب‌الاجل برگزاری انتخابات سراسری با کمیسیون قانون اساسی کنگره دیدار خواهد کرد. با گذشت ۲۴ ساعت از اعتراض‌های مردمی و درخواست معترضان مبنی بر استعفای بولوارته، وی اعلام کرد انتخابات ریاست‌جمهوری، آوریل ۲۰۲۴ برگزار خواهد شد. این در حالی است که معترضان برگزاری فوری انتخابات را خواستار هستند.

پدرو کاستیلو رئیس‌جمهوری برکنار شده پرو با تاکید بر اینکه از آرمان خود و مردم دست نکشیده و استعفا نخواهد کرد، از ارتش و پلیس خواست کشتار مردم را متوقف کنند. بولوارته نیز به پلیس دستور داده است که در قبال تظاهرات شهروندان، «حتی از یک سلاح کشنده» استفاده نکند. به دنبال بیانیه دیروز برخی کشورهای آمریکای لاتین در حمایت از پدرو کاستیلو، احترام جامعه بین‌المللی به تصمیم‌های داخلی را که به منظور «حفاظت از نهادهای دموکراتیک» اتخاذ می‌شود خواستار شد. دولت‌های کلمبیا، مکزیک، آرژانتین و بولیوی با صدور بیانیه‌ای مشترک که توسط وزارت خارجه کلمبیا منتشر شد، حمایت خود از کاستیلو و «نگرانی عمیق» نسبت به رویدادهای اخیر را که به برکناری و بازداشت رئیس‌جمهوری منجر شده است ابراز کرده و احترام به اراده عمومی جامعه را خواستار شدند.

دولت‌های این 4 کشور آمریکای لاتین، اینکه کاستیلو از روز انتخاب به عنوان رئیس‌جمهوری، «قربانی آزار و اذیت غیردموکراتیک» بوده است را محکوم کردند و این امر را نقض ماده ۲۳ «کنوانسیون آمریکایی حقوق بشر، پیمان کاستاریکا» مصوب ۲۲ نوامبر ۱۹۶۹ برشمردند. کاستیلو نیز در اظهار نظر جدیدی با اشاره به دخالت آمریکا در امور داخلی پرو، گفت بعد از حضور سفیر واشنگتن در کاخ ریاست‌جمهوری بود که دولت جدید دستور حضور ارتش در خیابان‌ها و سرکوب تظاهرات‌کنندگان را داد. همزمان تظاهرات ضدکودتای آمریکایی در پرو ادامه داشته است.

رئیس‌جمهور برکنار شده پرو اعلام کرد آمریکا در پس پرده این کودتای سیاسی است. او گفته واشنگتن به دنبال بهره‌برداری از معادن غنی این کشور بوده و به دلیل اینکه به آن نرسیده است یک کودتا راه‌اندازی کرده است و حتی نیروهای خود را برای سرکوب مردم ارسال می‌کند. همچنین گزارش شده که مجروحان به بیمارستان منتقل شدند. در همین رابطه پدرو کاستیلو، رئیس‌جمهوری قانونی پرو در توئیتر نوشت: هموطنان، توجه کنید‍! دیدار سفیر ایالات متحده با مقام‌های پرو در کاخ ریاست‌جمهوری نه به نفع کشور است نه برای آزادی. در این دیدار، دستور استقرار سربازان در خیابان و قتل عام مردم بی‌دفاع داده شد و راه برای استخراج معادن پرو برای آمریکایی‌ها باز شده است.

رسانه‌های پرو نه‌تنها در این باره ساکتند، بلکه به آن بی‌اعتنایی هم می‌کنند. پرو در 6 سال گذشته 6 رئیس‌جمهوری داشته است؛ از جمله 3 رئیس‌جمهوری در یک هفته در سال ۲۰۲۰، زمانی که کنگره اختیارات استیضاح خود را تغییر داد.