سفر مقامات آمریکا به منطقه همیشه با حاشیه های زیادی همراه بوده است. در جریان این دیدارها معمولا تصمیماتی بر علیه نظم و امنیت منطقه ای اتخاذ می شود. به عنوان مثال پس از سفر دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا در خرداد ماه گذشته به عربستان سیاست های محمد بن سلمان ولیعهد سعودی در منطقه بسیار افراطی تر شد. در همین ارتباط مایک پنس معاون رئیس جمهور آمریکا روز سهشنبه(28 آذر) به خاورمیانه سفر خواهد کرد. وی در جریان این سفر از رژیم صهیونیستی و مصر بازدید خواهد نمود. پس از اقدام دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا مبنی بر به رسمیت شناختن قدس به عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی، این نخستین سفر یک مقام بلندپایه آمریکا به خاورمیانه محسوب می شود. تأکید بر روابط گرم واشنگتن با کشورهای عربی و هماهنگی با آنها در پی اقدام اخیر ترامپ به منظور کاهش مخالفتها نیز احتمالاً برجسته سازی اتهام همیشگی خود مبنی بر تهدیدات ایران برای منطقه مهمترین هدف سفر پنس به منطقه خاورمیانه محسوب می شود. اما مهمترین مسئله در این ارتباط به اهداف سفر پنس به خاورمیانه بر می گردد. او قرار است به عنوان اولین مقام آمریکایی از زمان جورج بوش، رئیسجمهور اسبق آمریکا از سال ۲۰۰۸ تاکنون در کنست (پارلمان اسرائیل) سخنرانی کند.
تقویت اجماع عربی علیه ایران
مقابله با ایران همواره یکی از سیاستهای ثابت و تغییر ناپذیر روسای جمهور آمریکا بوده و این مسئله در دوران دونالد ترامپ با شدت بیشتری تداوم پیدا کرده است. چرا که ایران به همراه روسیه موفق به شکست داعش شد و این امر به معنای شکست طرح تجزیه سوریه (که مورد حمایت آمریکا بود) است. از این رو در سیاست جدید، دولت ترامپ به دنبال نوعی اجماع عربی علیه ایران است. در این راستا نیکی هیلی نماینده آمریکا در سازمان ملل تلاش بسیاری دارد تا موشک شلیک شده انصارالله یمن به ریاض را ایرانی معرفی کند و از این طریق نوعی ائتلاف ضد ایرانی در جهان عرب و اروپا ایجادکند. سفر مایک پنس به منطقه می تواند این طرح را با جدیت بیشتری پیگیری کند. در این ارتباط یک مقام ارشد آمریکایی اعلام کرد، رایزنی درباره مقابله با ایران از جمله اولویتهای نخست سفر مایک پنس، به مصر و فلسطین اشغالی خواهد بود.
تلاش برای زمینه سازی حضور دائمی در سوریه
یک مقام ارشد آمریکایی در مورد سفر مایک پنس به منطقه اعلام کرده است که ما کماکان روی فرایند صلح و رساندن این موضوع به یک سرانجام متمرکز هستیم، اما ایران، داعش و مقابله با ایدئولوژی افراطی کماکان اولویتهایی بزرگ در منطقه هستند. در واقع این گزاره به معنای این است که پنس در سفر خود سعی خواهد کرد تا به بهانه مبارزه با داعش به نوعی شکست طرحهای دولت آمریکا برای منطقه را در قالب حضور دائمی در سوریه جبران کند. چرا که اخیرا با اعلام پایان داعش از سوی ایران به نوعی نبرد با تروریسم به ایستگاه پایانی خود رسید. به دنبال این مسئله هفته گذشته ولادیمیر پوتین در سفری به سوریه خروج بخش عمده ای از نیروهای روسیه از این کشور را اعلام کرد. این مسئله بهانه های حضور نیروهای آمریکایی در شمال سوریه را از بین برد. حال مایک پنس سعی دارد با بزرگ جلوه دادن تهدید داعش و ایجاد ایران هراسی زمینههای حضور بلند مدت آمریکا در شمال سوریه را فراهم کند.
کاهش مخالفتها با طرح ترامپ در مورد قدس
اعلام قدس به عنوان پایتخت اسرائیل از سوی دونالد ترامپ با مخالفت قاطع کشورهای مختلف به ویژه در خاورمیانه مواجه شده است. در واقع هیچیک از کشورهای مسلمان و منطقه به صورت آشکارا از این طرح حمایت نکرده و تنها سران محافظهکار عرب به صورت مخفیانه به دنبال حمایت از این طرح هستند. مایک پنس در سفر خود به منطقه به دنبال کاهش مخالفت ها با این طرح است و به ویژه در سفر به مصر سعی دارد به نوعی از شدت مخالفت قاهره با طرح ترامپ بکاهد. این مسئله با توجه به نقش پنس در مسئله اعلام رسمی انتقال سفارت آمریکا به قدس کاملا با واقعیتها همخوانی دارد. روزنامه «جروزالم پست» در گزارشی با عنوان «مایک پنس، معمار به رسمیت شناختن اورشلیم(بیتالمقدس) درصدد برنامهریزی برای یک سفر پیروزمندانه است»، به نقش او در به رسمیت شناختن بیتالمقدس به عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی و سفر آتی او به منطقه پرداخت. طبق این گزارش، پنس در سفر به فلسطین اشغالی بار دیگر پیام ترامپ درباره انتقال سفارت آمریکا از تلآویو به قدس را مورد تأکید قرار خواهد داد.
پایان سخن
سفر مایک پنس را شاید بتوان یک سفر از پیش شکست خورده دانست. چرا که شخصیتهای مصری و تشکیلات خودگردان فلسطین اعلام کرده اند که از او استقبال نخواهند کرد. همچنین موج گسترده و شدت مخالفتها در سطح منطقه و جهان، اجازه نخواهد داد تا پنس موفق شود از طریق فریبکاری، خشم مسلمانان را کاهش داده و اراده آنها را در این رابطه سست نماید. علاوه بر این تلاشهای آمریکا در جهت ایرانهراسی در منطقه نیز با استقبال عمومی و مورد انتظار کاخ سفید مواجه نشده و به نظر میرسد که برنامههای آمریکا برای حضور دائمی در سوریه نیز با نقشآفرینی فعال روسیه و ایران به بن بست رسیده است. در این راستا نماينده دائم روسيه در سازمان ملل اعلام کرد، نيروهاي آمريکايي که در سوريه به صورت غير قانوني حضور دارند بايد خاک اين کشور را ترک کنند