کاهش معنی‌دار میزان رضایت از زندگی در ترکیه

آمارهای رسمی بانک مرکزی ترکیه نشان می‌دهند که ارزش واحد پول ملی این کشور یعنی لیره از سال 2013 میلادی بدین سو، یک سقوط تاریخی و بی‌سابقه را تجربه کرده است، به‌نحوی که دلار در سال 2013 میلادی حتی به 2 لیره هم نرسیده بود، اما حالا، هر دلار در ترکیه 31 لیره می‌ارزد و با آن‌که دولت اردوغان در سال 2023 میلادی، به‌خلاف سنت تمام ادوار گذشته، سه بار حقوق ماهیانه کارگران دارای کف حقوق و دستمزد را افزایش داده بود، اما در مدتی اندک، سرعت تورم توانست نرخ جدید حقوق و دستمزد را هم پشت‌سر بگذارد، در نتیجه سال به سال از میزان رضایت شهروندان این کشور، کاسته شده است.

اقتصاددانان می‌گویند؛ شاد زیستن در ترکیه روز به روز دشوارتر می‌شود، چرا که تورم فزاینده، هزینه‌های بالای زندگی و بیکاری، اصلی‌ترین دغدغه‌های روزمره مردم هستند.
 
کاهش میزان رضایت از زندگی در ترکیه
مرکز ملی آمار ترکیه (TÜİK) تازه‌ترین آمارهای اعلام میزان رضایت از زندگی را منتشر کرد. این آمار در شرایطی منتشر شده است که اقتصاددانان و مؤسسات مطالعاتی مستقل در ترکیه، معتقدند که آمارهای مزبور، به‌سفارش حزب اردوغان، با سانسور و اعمال تغییر در اختیار رسانه‌ها گذاشته شده است و دربردارنده واقعیت زیستی مردم نیست.

بر اساس تازه‌ترین تحقیق میدانی مرکز ملی آمار ترکیه از میان شهروندان دارای سن بالای 18 سال در این کشور، تنها 52.7 درصد اعلام کرده‌اند که از زندگی راضی هستند، به‌عبارتی دیگر، نزدیک به نیمی از جمعیت 85 میلیون نفری ترکیه، از وضعیت معیشتی خود گله‌مند هستند. جالب اینجاست که نرخ نارضایتی میان مردان بیشتر است و زنان نسبت به مردان، رضایت بیشتری دارند.

تحقیق میدانی مزبور نشان داده است که شهروندان متأهل، از مجردها راضی‌تر و شادتر هستند، به‌نحوی که میزان افراد متأهل که از زندگی ابراز خوشحالی کردند در سال 2023 میلادی به 56.4 درصد رسید اما این میزان برای افراد مجرد 45.8 درصد بود.

هنگامی که سطح شادی بر اساس گروه‌های سنی در جامعه ترکیه بررسی شد، میزان شادی در گروه سنی 18 تا 24 سال به 54.0 درصد در سال 2023 رسید، اما در عین حال، مشاهده شد که میزان شادی در افراد بالای 55 سال کاهش یافته است. میزان شادی در گروه سنی 55 تا 64 سال 49.7 درصد برآورد شد که نسبت به سال قبل 2.8 واحد کاهش داشته است. برای افراد 65 سال و بالاتر، با 1.7 واحد کاهش به 56.0 درصد در سال 2023 رسید.
 
اولویت‌بندی مشکلات ترکیه از زبان شهروندان
در تحقیق میدانی، از شهروندان ترکیه پرسیده شده است؛ از نظر شما مهمترین مشکلات کشور کدامند؟
ارزیابی پاسخ‌ها نشان داده است که در سال 2020 میلادی رتبه اول مشکلات مردم ترکیه، موضوع بیکاری بوده که با 18.5 درصد در رتبه نخست بیان شده است.

رتبه دوم با 17.3 درصد مربوط به تنگی معیشت و دشواری‌های تأمین هزینه زندگی بوده است.
در رتبه سوم، موضوع گرانی هزینه‌های بخش آموزش قرار گرفته که برای 17.2 درصد از مردم، اولویت حیاتی داشته است.
ارزیابی جدید نشان داده است که تنها در عرض 3 سال، برخی اولویت‌های مردم ترکیه جابه‌جا شده‌اند و حالا شاهد این اولویت‌بندی هستیم:
1. مهمترین مشکل در سال 2023 میلادی هزینه زندگی با 33.8 درصد در رتبه اول قرار گرفت.
2. آموزش با 16.5 درصد رتبه دوم است.
3. فقر با 13.4 درصد در رتبه سوم قرار گرفت.
آمارها نشان داده است که از هر 3 شهروند ترکیه، در سال 2023 میلادی، 2 نفر به آینده امیدوار هستند و 1 نفر نومید است.
 
میزان رضایت مردم از زندگی بر حسب امتیاز از 0 تا 10 به این شکل است: متوسط ​​سطح رضایت از زندگی افراد در سال 2023 به 5.7 رسید. متوسط ​​سطح رضایت از زندگی برای مردان 5.6 و برای زنان 5.8 است.
 
دو حوزه عمده مشکلات: غذا و مسکن
مردم ترکیه از سال 2021 میلادی بدین سو، در بخش‌های مهمی همچون انرژی (سوخت، برق و گاز)، تأمین مواد غذایی، حمل‌ونقل و همچنین خرید و اجاره مسکن، شرایط بحرانی بی‌سابقه‌ای را از سر گذرانده‌اند. قیمت گاز و برق در ظرف 2 سال به‌میزان 5برابر افزایش یافته است و تورم در حوزه محصولات غذایی تنها در عرض یک سال، از 85 درصد نیز فراتر رفته است، اما در این میان، بحران در حوزه مسکن، از دیگر حوزه‌ها آزاردهنده‌تر بوده است. آمارها نشان داده است که در سال 2023 میلادی، میزان فروش مسکن در ترکیه به پایین‌ترین حد سالیان اخیر رسید.

فروش مسکن در سراسر ترکیه در ژانویه با 17.8 درصد کاهش نسبت به ماه مشابه سال قبل به 80 هزار و 308 رسید. بر اساس اطلاعات اعلام‌شده از سوی TUIK، کمترین رقم خرید و فروش مسکن در سال گذشته به ثبت رسیده است. استانبول با 13 هزار و 423 فروش مسکن و 16.7 درصد بیشترین سهم را در فروش مسکن داشته است. تعداد خرید و فروش خانه‌های نوساز در سراسر ترکیه در ژانویه با 8.2 درصد کاهش نسبت به ماه مشابه سال قبل به 25 هزار و 263 واحد رسیده است، همچنین فروش خانه قدیمی‌ساز در سراسر ترکیه در ژانویه با 21.6 درصد کاهش نسبت به ماه مشابه سال قبل به 55 هزار و 45 واحد رسید.

بر اساس محاسبات مرکز تحقیقات (BİSAM) نرخ موسوم به خط گرسنگی برای یک خانواده چهارنفره در ماه گذشته در ترکیه به 15 هزار و 33 لیره افزایش یافت، همچنین خط فقر 51 هزار و 998 لیره است، این در حالی است که کف حقوق و دستمزد ماهیانه برای میلیون‌ها شهروند ترکیه در سال 2024 میلادی تنها 17 هزار لیره است.

در پایان باید به این نکته اشاره کرد که به‌باور بسیاری از تحلیلگران سیاسی و اقتصادی ترکیه، رجب طیب اردوغان و حزب عدالت و توسعه در انتخابات ریاست‌جمهوری و سراسری سال 2023 میلادی، با وجود گسترده شدن بحران اقتصادی، باز هم قدرت را در دست گرفتند، اما دلیل پیروزی آنها، نه در داشتن یک نقشه راه روشن برای گذار از بحران موجود، بلکه به‌خاطر ضعف و عدم انسجام جبهه مخالفین و همچنین سیاست امنیتی‌سازی فضای انتخاباتی بود، حال باید دید در فروردین ماه پیشِ‌رو، انتخابات شهرداری‌های ترکیه تا چه‌اندازه تحت تأثیر اوضاع و احوال معیشتی مردم این کشور قرار خواهد گرفت.